Odezwa metropolity Sawy w sprawie budowy cerkwi pw. św. Sofii – Mądrości Bożej w Warszawie

Dnia 4 maja 2015 roku Metropolita Warszawski i Całej Polski Sawa wystosował odezwę dotyczącą budowy cerkwi pw. św. Sofii - Mądrości Bożej w Warszawie. 

Christos Woskriesie! 

Bóg Wszechmogący rządzi światem, Swoją Cerkwią i każdym człowiekiem. Tylko On, w stosownym czasie i okolicznościach, dokonuje wielkich dzieł tylko Jemu znanych. Człowiek wiary doświadczając ich skłania przed Jego Mądrością swe czoło, w pokorze wyraża Mu swoją wdzięczność, wyznając „chwała Tobie Boże za radość i doświadczenie!”.  

Cerkiew nasza, poprzez całą swoją historię przeżyła wiele prób i doświadczeń. Służyły one i służą naszemu duchowemu oczyszczeniu dającemu nam nowe siły do dalszego świadczenia o Św. Prawosławiu. 

Dzisiaj, na początku trzeciego tysiąclecia pragnę, jako Zwierzchnik Cerkwi, wszystkim: Episkopatowi, Duchowieństwu i Wiernym przekazać radosną wieść o tym, że po długich staraniach - od stycznia 2004 roku - otrzymaliśmy decyzję Prezydenta M. St. Warszawy (Nr 90/D/15 z dnia 21.IV.2015 r.) zatwierdzającą projekt budowy i pozwolenie na budowę nowej na mapie Warszawy cerkwi p/w Św. Sofii – Mądrości Bożej wraz z budynkiem administracyjnym, usytuowanej przy ul. Puławskiej.  

Informując o tym ważnym, historycznym wydarzeniu dla Prawosławia w Polsce składamy nasze dziękczynienie Bogu Najwyższemu, za to, że wysłuchane zostały nasze modlitwy i On błogosławi „lud swój” tym wspaniałym darem. Chwała Tobie Boże. Chwała!  

Budowa nowej cerkwi w M. St. Warszawie jest dziełem historycznym i uzasadnionym. Ziemia pod świątynię zakupiona została za odszkodowanie uzyskane za teren przy ul. Wolskiej w Warszawie, odebrany po drugiej wojnie światowej; teren zroszony krwią zamęczonych tam w 1944 roku wychowanków prawosławnego sierocińca. Ta skrwawiona ziemia, niczym relikwia złożona zostanie podczas poświęcenia kamienia węgielnego i uświęci miejsce budowy. Będzie to pomnik naszej miłości i wiary następnym pokoleniom.  

Nowa cerkiew wzniesiona zostanie na warszawskim Ursynowie przy ul. Puławskiej. Projekt, opracowany przez warszawskiego architekta Andrzeja Markowskiego, wzorowany jest na konstantynopolskiej świątyni Św. Sofii – Mądrości Bożej. 

Św. Sofia w Konstantynopolu – dzisiejszym Istambule – wzniesiona została w latach 532 ÷ 537 i stanowi do dziś niedościgniony wzór budownictwa sakralnego, będąc doskonałym połączeniem ducha i materii. Poprzez wieki pozostaje ona źródłem inspiracji dla budowniczych każdej epoki. 

Warszawska cerkiew będzie miała wymiary 36,9 x 30 m, wysokość kopuły 21,6 m. Ściany zostaną ozdobione mozaikami i freskami. 

Cerkiew to Dom Boży, który jest mocno osadzony w prawosławnej świadomości. To w niej rozpoczyna się i kończy nasze obcowanie z Bogiem. Przynosimy w niej, przed oblicze Boże, nasze smutki i radości. W niej sprawowana jest Św. Liturgia, która uświęca i przemienia człowieka, a wraz z nim cały świat. Bez cerkwi nie jest możliwe nasze życie liturgiczne, nasze przebóstwienie i nasze zbawienie. Dlatego cerkiew, jako Dom Boży, lubimy i troszczymy się o nią. Już psalmista Dawid wzywał: „Jednego tylko prosiłem u Boga i do tego tylko zmierzam, abym mógł przebywać w przybytku Pańskim przez wszystkie dni, upajając się pięknem Bożym i odwiedzać świątynię Jego” /Ps.26,4/. 

Św. Grzegorz z Nyssy określa świątynię jako zamkniętą księgę i stwierdza: „Niema sztuka umie mówić”. Każda jej część, każdy kamień staje się śpiewem i liturgią. My zaś winniśmy tę całość ogarnąć swoim rozumem i duchem. Duch Święty zaś w epiklezie przenika każde jej miejsce, co stanowi Św. Górę, Centrum Kosmiczne, drabinę Jakubową. 

W sensie architektonicznym całość świątyni jest okrętem płynącym na Wschód. W psalmie 67 czytamy: „Grajcie Bogu, Który wstąpił na niebo niebios, na wschód słońca” /Ps. 76,32/. Oznacza to, że każda modlitwa w świątyni jest oczekiwaniem i zawiera naturę eschatologiczną. Dlatego człowiek czuje się w niej tak, jakby był gościem u Boga. Wszystko to nie pozwala na wprowadzenie do niej elementu świeckiego, co wyraża pieśń Cherubinów: „na progu świątyni odłóżmy wszelką życiową troskę”. Kopuła i Krzyż, który ją wieńczy podporządkowuje przestrzeń. Pod kopułą czujemy się duchowo bezpieczni. 

Budowa nowej świątyni jest radością dla całej Cerkwi, a tym bardziej budowa świątyni w stolicy kraju, gdzie koncentruje się całość działalności państwowej i cerkiewnej. Zjednoczeni więc budujmy świątynię naszej jedności i wolności. Nikt i nic nie może nam przeszkodzić. Budujemy ją bowiem dla chwały Bożej – Ojca wszystkich pokoleń; ku czci i pamięci naszych Ojców i Matek – Podlasia, Chełmszczyzny, Bieszczad, Pomorza i Ziem Zachodnich i Północnych; za żar ich modlitw, oddania i wierności Św. Prawosławiu. Niech zdobią ją Ich cnoty, gorąc naszych serc i wszystkich tych ze Wschodu, Południa, Zachodu i Północy, którzy odnaleźli tu swój nowy dom. Dawniej zjednoczeni w bólu, dzisiaj jednoczymy się na placu budowy cerkwi. Tylko zgodne serca i jedność działań pokonają wszelkie przeszkody i przyniosą plon. Taki jest bowiem sens wznoszenia nowego Domu Bożego. 

Mając to wszystko na uwadze, jako Zwierzchnik Cerkwi Prawosławnej w Polsce, zwracam się do całej naszej Cerkwi: hierarchów, duchowieństwa, mnichów, mniszek i wiernych z wezwaniem: proszę Wszystkich o modlitwę w intencji świętego dzieła jakim jest budowa cerkwi Św. Sofii w Warszawie. Proszę o zjednoczenie się wokół tej świątyni i wspieranie jej budowy na wszelkie możliwe sposoby, szczególnie finansowe. 

Budowa świątyni w naszej stolicy jest naszym wspólnym dziełem. Nasza odpowiedzialność i gorliwość w tym zakresie będzie żywym świadectwem naszej wiary prawosławnej. 

Historia naszej Cerkwi w Polsce udowadnia, iż skupieni wokół dzieła Bożego, jesteśmy w stanie dokonywać rzeczy wielkich i wiekopomnych. Tak było w przypadku cerkwi Zwiastowania N.M.P. w Supraślu, odbudowy spalonej cerkwi na św. Górze Grabarce oraz budowie wielu naszych świątyń w różnych miejscowościach naszej Metropolii. 

Wierzymy, że nie inaczej będzie z budową cerkwi Św. Sofii w centrum naszej Ojczyzny - jej stolicy; cerkwi będącej dowodem naszej wiary i żywotności Św. Prawosławia. 

Przeto zachęcam wszystkie Parafie i osoby indywidualne do aktywnego zaangażowania się w dzieło budowy warszawskiej cerkwi Św. Sofii a Bóg Wszechmogący wynagrodzi nas za szczodrość i oddanie Św. Cerkwi, zaś w murach świątyni Św. Sofii wznoszona będzie modlitwa za wszystkich ofiarodawców. 

O postępach prac związanych z budową informować będziemy na stronie internetowej Warszawskiej Metropolii Prawosławnej. 

Boże! Błogosław Święte Dzieło, do budowy którego przystępuje Twoja Cerkiew. 

Prośbę swoją kończę słowami króla Salomona: „Wejrzyj na modlitwę swojego sługi i na jego błaganie, Panie, Boże mój, wysłuchaj wołania i modlitwy, jaką Twój sługa zanosi dziś do Ciebie. Niech Twoje oczy będą otwarte nad tym domem nocą i dniem. Nad tym miejscem… Tam będzie imię moje, abyś wysłuchał modlitwy, jaką Twój sługa będzie zanosić na tym miejscu. Wysłuchaj Twojego sługę i Twojego ludu… gdy będą się modlić na tym miejscu. Aby poznały wszystkie ludy ziemi, że Pan jest Bogiem i nie ma innego” /1Król.8, 28;29;60/. 

Z miłości Bożej pokorny 

Prawosławny Metropolita Warszawski i całej Polski 

Sawa 

Dobrowolne ofiary można przekazywać na konto bankowe: 

Warszawska Metropolia Prawosławna 
Al. Solidarności 52; 03-402 Warszawa 
PKO BP S.A. IV O/Warszawa 
96 1020 1042 0000 8102 0009 6388 z dopiskiem „Św. Sofia”. 

Adam Matyszczyk
za: www.orthodox.pl