Dziś Małanka!

13 stycznia, według wiekowej już tradycji, w wielu miejscach naszego regionu organizowane są imprezy, bale i potańcówki nazywane Małanką, Szczodrym Wieczorem, bądź Sylwestrem Juliańskim. W zdecydowanej większości spotykają się na nich wyznawcy prawosławia, by wspólnie przywitać Nowy Rok według kalendarza Juliańskiego. Wydarzenie to ma jednak zdecydowanie świecki charakter, więc wśród bawiącego się tłumu prawosławni nie stanowią 100 procent ogółu.

Odnosząc się jednak stricte do kalendarza, noc z 13 na 14 stycznia wcale nie jest przełomem lat a raczej wiekową tradycją, mocno osadzoną w nurcie prawosławia i kultury ludowej kresów. Podobnie jak w przypadku wielu innych tradycji, np. święcenia grobów 14 listopada, tak też w tym przypadku duży wpływ na termin balów ma przyzwyczajenie do trzynastodniowego przesunięcia świąt prawosławnych względem obowiązującego kalendarza państwowego.

Według kalendarza cerkiewnego, 13 stycznia wspominana jest pamięć św. Melanii Rzymianki, od imienia której zabawy organizowane według kalendarza juliańskiego, zwane są właśnie Małankami. Dzień później Cerkiew czci święto Obrzezania Pańskiego, zaś początek roku cerkiewnego przypada na 14 września.

O tym, iż Małanka na stałe wpisała się w kulturę Podlasia świadczyć może fakt, iż w tym dniu leganie używać można petard i fajerwerków. Kto nie skusi się na imprezę w restauracjach i klubach, będzie mógł się bawić na prywatkach i domówkach, przy dźwiękach białoruskiej i ukraińskiej muzyki. Tego wieczora specjalną ramówkę z koncertem życzeń przygotowuje Polskie Radio Białystok i Radio Racja.

Wszystkim, którzy w sposób szczególny będą obchodzili dzisiejszy wieczór, zespół redakcyjny cerkiew-sokolka.pl życzy udanej zabawy, miłych wspomnień i wspaniałego 2015 roku.

 

Adam Matyszczyk